معمولا راه های فرار مالیاتی موجود در مالیات بر ارزش افزوده به قرار زیر است :
الف) خودداری افراد مشمول مالیات از نام نویسی
نگهداری آمار افراد مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیازمند یک سیستم اجرایی قوی است . در غیر این صورت افراد مشمول پرداخت مالیات می توانند از نام نویسی اجتناب ورزند .
ب) اعلان ادعاهای اغراق آمیز در مورد استرداد :
راه دیگر فرار از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده ، بیش از حد نشان دادن ادعا برای مالیات های پرداخت شده در مراحل قبلی تولید است . ساده ترین راه ، جعل فاکتورهای ساختگی برای خریدهایی است که هرگز صورت نگرفته است .
ج) اعلان مقدار فروش کمتر از حد واقعی :
اعلان مقدار فروش کمتر از حد واقعی ، یکی دیگر از روش های پرداخت مالیات در ساختار مالیات بر ارزش افزوده است . در این روش هر چه ارزش فروش کمتر اعلان شود ، مقدار بدهی مالیاتی نیز کمتر می شود . البته باید توجه داشت که در روش فاکتور ، محاسبه مالیات بر ارزش افزوده به میزان کمتر مالیات ، اعتبار کمتری را نیز به وجود خواهد آورد . لذا یکی از روش های کاهش فرار مالیاتی ، به هنگام مالیات بر ارزش افزوده استفاده از روش اعتبار مالیاتی است
د) ادعاهای غلط در مورد صادرات :
به علت معاف بودن صادرات از مالیات با در نظر گرفتن تحقیقات مالیاتی برای صادرات ، در برخی موارد ، تولیدکنندگان به دولت اطلاعات غلط و نادرستی در مورد صادرات اعلام می کنند .
سیاست ها و راهکارهای پیشنهادی جهت جلوگیری از فرار مالیاتی :
برای کنترل و کاهش پدیده فرار مالیاتی ، اتخاذ سیاست های زیر ، توصیه می شود :
1- تعیین نرخ مناسب مالیات
2- ساده کردن نظام مالیاتی
3- افزایش ممیزی
4- جرایم مالیاتی مناسب
5- از بین بردن اقتصاد زیرزمینی
6- ایجاد ثبات در قوانین مالیاتی
7- دنبال کردن فراریان مالیاتی بزرگ
8- منصفانه بودن نظام مالیاتی
9- دموکراتیک شدن دولت و توجه دولت به خواسته های مردم